२० कार्तिक, नेपालगञ्ज
नेपालगञ्ज कारागारमा क्षमताभन्दा दोब्बर कैदीबन्दी राखिएको पाइएको छ। ‘एडभोकेसी’ फोरम नेपाल, अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) र उपभोक्ता संरक्षण मञ्च लुम्बिनी प्रदेश ले संयुक्त रूपमा गरेको अनुगमनमा यस्तो अवस्था देखिएको हो।
कारागारको क्षमता ३५० कैदीबन्दी को रहेकामा अहिले ८०० कैदीबन्दी तथा थुनुवा राखिएको छ। कारागार प्रशासनका अनुसार, यहाँ रहेका कैदीबन्दीमध्ये सबैभन्दा बढी लागुऔषध कारोबार, जबरर्जस्ती करणी, र कर्तव्यज्यान मुद्दाका रहेका छन्।
कारागारका जेलर प्रकाश ढुङ्गानाले महिला कैदीबन्दीका लागि छुट्टै गृह नभएकाले महिलाबन्दीलाई बर्दिया कारागारमा पठाउने तयारी भइरहेको जानकारी दिए। हालै जेनजी प्रदर्शनका क्रममा केही कैदीबन्दी भाग्न खोजेपछि सुरक्षाकर्मीले नियन्त्रणका लागि गोली चलाउँदा कैलालीका २४ वर्षीय उमेश बमको खुट्टामा गोली लागेको र उनको अवस्था सामान्य भएपछि पुनः कारागार फर्किएको पनि उनले उल्लेख गरे।
एडभोकेसी फोरमका प्रदेश संयोजक वसन्त गौतमले क्षमताभन्दा दोब्बर बढी कैदीबन्दी बस्नुपर्ने अवस्थाका कारण बसोबास, स्वास्थ्य, र सरसफाइमा कठिनाइ देखिएकोले सुधारका लागि आग्रह गरिएको बताए। उनले बाँकेमा महिला कैदीबन्दीका लागि छुट्टै कारागार भवनको अभाव रहेको पनि औँल्याए।
अनुगमन टोलीले कैदीबन्दीका लागि पिउने पानी, सरसफाइ र स्वास्थ्य उपचारको सामान्य सुविधा मात्र रहेको पाएको जनाएको छ, जहाँ स्वच्छ पानीका लागि समरसेल र मिनरल वाटरको व्यवस्था तथा ए ब्लक र बी ब्लकमा गरी ११ वटा सार्वजनिक शौचालय सञ्चालनमा छन्। सो कारागारमा प्राथमिक तहको विद्यालय पनि सञ्चालनमा रहेको र कक्षा १ देखि ५ सम्म ९८ जना कैदीबन्दीले अध्यायन गरिरहेका जेलर ढुङ्गानाले जानकारी दिए।
संयोजक गौतमले कारागारको प्रशासनिक भवन जीर्ण भएकाले कर्मचारीले असुरक्षित महसुस गर्दै बाहिरबाट काम गर्नुपर्ने अवस्था, अदालतबाट कैदीपुर्जी ढिलो प्राप्त हुने, पुनरावेदन म्याद ढिलाइ हुने, र कैदीबन्दीका उजुरी समयमा सम्बोधन नहुनेलगायतका समस्या समाधानका लागि कारागार प्रशासनलाई आग्रह गरिएको बताए। अनुमगन टोलीमा इन्सेकका कार्यक्रम अधिकृत टेकनाथ आचार्य, उपभोक्ता संरक्षण मञ्चका प्रदेश उपाध्यक्ष प्रभातकुमार ठकुरीलगायत सहभागी थिए।
